Welke regel zou jij beginnende reizigers op het hart willen drukken?

Marije (27) uit Sneek studeerde af aan de kunstacademie in Groningen met deze ’treingeboden’ voor mensen die niet of nauwelijks met de trein reizen.

'Ik heb de afgelopen 9 jaar op veel verschillende plekken opleidingen gevolgd’, vertelt Marije, 'maar ben altijd in Sneek blijven wonen. Dus ik zat vaak in de trein. Mijn afstudeeropdracht was: kies een thema ‘wat je beweegt’. Ik dacht, in de trein uiteraard: waarom neem ik het niet letterlijk? Het is toch al heel lang een rode draad door mijn leven.'

'Als ik dan uit de trein stapte, waren er altijd mensen die dachten: ik heb haast! Mensen met een vouwfiets of zo’, grinnikt Marije als ze er aan terugdenkt, 'die dan die fiets naar binnen gooiden en mensen platreden die er nog uit moesten. Dat is gewoon onhandig. En niet nodig bovendien. Het staat nergens dat je moet wachten tot iedereen eruit is, maar het is wel zo netjes. En je trein kan sneller vertrekken. Want als je uitstappers in de weg zit, duurt het natuurlijk langer voordat iedereen in de trein zit.'

‘Wat wel aangegeven staat, maar niet iedereen ziet of weet, is dat je stil moet zijn in de stiltecoupé. Sommige mensen kiezen er echt voor om daar te gaan zitten, vanwege de rust of om te werken. Zij maken er dus soms ook een groot punt van als je daar praat of muziek luistert. Dat vind ik vaak wat overdreven, maar ze hebben natuurlijk wel gelijk. Ook als het in de spits druk is en je nergens anders kunt zitten, is het aardig om daar stil te zijn: kijk dus altijd even goed om je heen of je in een stiltecoupé zit. En zo ja, geniet lekker van het uitzicht!'

‘Ik schreef in eerste instantie een hele handleiding voor nieuwe reizigers, maar die werd te lang: ik zat al snel op 50 pagina’s! Dat moest simpeler. Deze afbeeldingen zouden in principe achterop een dagkaartje of Jongerentour geplakt kunnen worden. En dan mag deze er ook echt op: als je niet in een stiltecoupé zit, mag je kletsen! Het viel mij op dat ook de normale coupé’s soms helemaal stil waren. Terwijl: gezelligheid mag gewoon, ga ervoor! Ik reis persoonlijk vaak alleen en vind het juist leuk als er gekletst wordt, lekker een beetje meeluisteren.'

'Wat ik vaak zag, en ik deed het zelf ook wel eens, is dat mensen tassen op de stoel naast zich leggen. Soms zelfs hele koffers. Een tas kun je nog snel even verplaatsen als het druk wordt, maar een koffer niet. Bovendien: er is heel goed nagedacht over bagageopties in de trein. Het rek bovenin bijvoorbeeld, maar voor grote koffers is vooral de ruimte tussen de rugleuningen van twee bankstellen handig. Het is er, dus gebruik ze. Zo kunnen er meer mensen zitten.'

‘Ja logisch natuurlijk: afval in de bak en laat geen bekertjes op tafel staan. Je vindt het zelf ook niet prettig als anderen hun rommel laten staan. Maar ja, de prullenbakjes in de trein zitten nog wel eens vol. Dat is de afweging tussen beenruimte en prullenbakjes, denk ik. Het probleem is: dan prutsen mensen er alles maar bij. Zeker bij langere trajecten, waar prullenbakjes pas na lange tijd opgeruimd kunnen worden, wordt het dan al snel rommelig. Dus: als het bakje vol is, neem je afval mee naar buiten. Bij de treindeuren zitten extra bakjes en op het perron staan altijd meteen grotere afvalbakken.'