Kedeng, kedeng! hoe? hoe?

Muzikanten die in of bij het station voor geld hun accordeon bespelen, of orkestjes die door een rijdende trein trekken met de pet in de hand. En daarnaast ook de vele talenten op de stationspiano’s. Er zit muziek in het spoor. Hoe leidt NS de verschillende muzikale uitingen in goede banen zodat loopstromen niet worden belemmerd en iedereen de omroepberichten goed kan verstaan? NS-securitymanager Andreas Tabor laat zijn licht hierover schijnen.

Hoe luiden de regels?

,,NS wil elke reiziger een zo plezierig mogelijke reis bieden. In de wet personenvervoer is vastgelegd waaraan een reiziger zich moet houden. Hierin staat onder meer dat mensen geen geluid mogen veroorzaken dat hinderlijk is voor anderen. Dat geldt dus ook voor muzikanten. Maar dat wil niet zeggen dat er nooit een noot klinkt in een coupé. Wij zeggen altijd tegen onze collega’s: pas de regels toe, daar waar het toepasselijk is.’’

Hoe passen jullie de regels dan toe?

,,Als bijvoorbeeld een gezelschap in de trein onderweg is naar een verjaardagsfeest, dan laten we de mensen uiteraard even ‘Lang zal ze leven’ zingen. Of toen na de aanslag op Brussel Airport vliegreizigers per trein uitweken naar Schiphol, lieten we hen ook uiteraard een spontaan aangeheven lied (van John Lennon) zingen. Het paste bij dat moment van verwerking. Als we zien dat gedrag hinderlijk is, zoals bij denigrerende liedjes, treden we wel op. En ditzelfde geldt voor muzikanten die door de trein trekken en geld vragen. Reizigers vinden dat vervelend en melden dit geregeld aan het personeel. Ook door lichaamstaal kun je zien of reizigers een situatie waarderen of niet.’’

Hoe treden jullie dan op?

,,Als het om spontane acties gaat zullen we eerst vragen ermee te stoppen. Helpt dat niet dan kunnen we een combi-bon uitschrijven (90 euro wegens veroorzaken overlast) of mensen de trein uit zetten. Bij orkestjes geven we meteen een bon. Zij trekken meestal in georganiseerd verband door het land, net als bedelaars, met alleen als doel geld te verdienen. Er zijn gevallen bekend van uitbuiting van deze mensen en reizigers hebben er ook nog eens last van, dus wij staan dat niet toe.’’

En die muzikanten op stations dan?

,,Ook hier geldt dat we de beleving van reizigers voorop stellen. Wij weten dat zij in de haast om hun trein te halen vaak geen behoefte hebben aan muzikanten die ook nog eens om geld vragen. Bovendien kunnen artiesten loopstromen belemmeren. Goochelaars, straatartiesten en orkestjes staan wij daarom op het station niet toe. Zij verplaatsen zich daarom vaak naar de grens van het station en ook daar proberen wij in samenspraak met gemeenten en politie op te treden. Maar er zijn ook vormen van muziek die reizigers zeer waarderen en die laten we wel ongemoeid op het station.’’

Wat voor muziek op het station wordt wel gewaardeerd?

,,We merken en horen dat veel bespelers van de verschillende stationspiano’s in de smaak vallen. Soms zijn er zelfs bekende pianisten bij, zoals Mark Rutte op Den Haag Centraal en zangeres Birdy in Amsterdam. Muziek verbindt!  In 2016 hebben we zelfs de beste stationspianist gezocht: dit werd Aristakes. Vlakbij het Haagse station ligt het Koninklijk Conservatorium en studenten van die muziekopleiding laten hun kwaliteiten geregeld horen op de stationspiano. Wij trekken wel de grens bij grotere gezelschappen die er een compleet optreden van willen maken. Ook dan kan het loopstromen gaan belemmeren en kan het zo groots worden dat mensen omroepberichten niet meer kunnen volgen.’’

Over smaak valt niet te twisten, toch?

,,Klopt, en daarom kijken wij ook vooral naar sfeer. Als iemand keihard op de toetsen van de piano ramt en mensen geërgerd langslopen, gaat de klep van de piano even dicht en op slot. En uiteraard willen we ook niet dat hij vernield of besmeurd wordt. Meestal is hiervan ook geen sprake en kijken passanten glimlachend op als ze iemand op de piano horen spelen. Of blijven ze even staan om te luisteren’’.