Utrecht,
13
juni
2017
|
09:51
Europe/Brussels

Meten is weten: realtime reizigers tellen op zes drukke stations

Samenvatting

NS en ProRail brengen realtime de reizigersstromen in kaart op zes druk gebruikte stations: Utrecht Centraal, Leiden Centraal, Amsterdam Centraal, Amsterdam Zuid, ‘s Hertogenbosch en Schiphol Airport. De gegevens worden gebruikt om de reizigerscapaciteit van de stations optimaal te kunnen benutten.

NS vervoert in Nederland dagelijks 1,2 miljoen reizigers, en dit aantal groeit snel. Naast de sporen en treinen moeten ook de treinstations zijn toegerust op de verwachte groei. Zo is na de verbouwing op Utrecht Centraal de stationshal enorm vergroot en zijn er veel winkels bijgekomen; dit treinstation verwerkt elke werkdag méér reizigers dan luchthaven Schiphol op een topdag.

Foto: Op een iPad zien de medewerkers meteen hoe druk het is op het perron en waar de reizigers staan.

Sensoren en oortjes
Op de treinstations waar NS en ProRail de reizigersstromen meten hangen sensoren die de reizigersstromen in kaart brengen. NS noemt dit SMART Station: telsensoren (stereocamera’s) en sensoren die de Wifi- of Bluetooth-signalen opvangen van de smartphones, tablets en laptops die reizigers bij zich hebben. Ook zijn op de drukste plekken op de perrons telsensoren aanwezig die de lokale drukte meten.

Dit alles kan “realtime”: cijfers zijn direct beschikbaar en worden soms ook direct in onze dienstverlening gebruikt. Perronmedewerkers op het drukke perron 1-2 van Schiphol Airport - waar de pas gelande reizigers mét bagage massaal de trein naar Amsterdam Centraal willen nemen - krijgen via oortjes ingeseind waar begeleiding van reizigers nodig is.

Privacy
Er gelden strikte regels voor het zogeheten “tracken” van Bluetooth/Wifi signalen van smartphones, tablets en andere mobiele apparatuur ; zo moet NS duidelijk kenbaar maken dat signalen van mobiele telefoons gevolgd worden en de data mag alleen geanonimiseerd worden gebruikt. Meer informatie over WiFi-tracking met SMART Station en privacy vind je hier.

Foto: vanaf de verbouwde perrons op Utrecht Centraal kom je eerst een vaste trap tegen en daarna pas een roltrap. Aangepast op basis van de reizigerstellingen.

Slimme aanpassingen per station: drie voorbeelden
Op Utrecht Centraal loop je sinds de verbouwing vanaf de perrons eerst tegen een vaste trap aan en pas daarna kom je bij de roltrappen. Dit zorgt voor een betere doorstroming, omdat de meeste reizigers de eerste trap nemen die ze tegenkomen. In de nieuwe situatie zijn alle reizigers per saldo sneller van perron in de stationshal.

Op station Schiphol Airport heeft ProRail recent de hellingbaan vanaf Schiphol Plaza naar het perron langs spoor 1-2 vervangen door een brede vaste trap. Dat was een dilemma, want een vaste trap heeft veel meer capaciteit, maar reizigers met bagage gebruiken liever geen vaste trap. Uit de metingen bleek dat op deze plek op het perron relatief weinig reizigers met bagage uit de trein bleken te stappen. Iets verderop heeft ProRail de oorspronkelijke vaste trap vervangen door een roltrap. Op deze plek komen juist relatief veel reizigers mét bagage. Door deze aanpassing zijn alle reizigers per saldo beter af.

Uit metingen op Amsterdam Centraal blijkt ook dat steeds meer mensen de in de zomer van 2015 geopende IJ-Passage ontdekken. Deze passage biedt een poortvrije doorgang door het station. Naast het winkelaanbod voor reizigers en dagjesmensen die wat meer tijd op het station willen besteden, helpt deze passage ook om de naastgelegen - zeer drukke - westelijke - reizigerstunnel te ontlasten.

Jeroen van den Heuvel van NS Stations
De mooiste inzichten zijn de onverwachte: zo zijn de drukste dagen op Amsterdam Centraal niet alleen Koningsdag, maar ook tijdens bijvoorbeeld het Amsterdam Dance Event of juist als er grootschalige werkzaamheden zijn op snelwegen als de A1 of A9.
Jeroen van den Heuvel van NS Stations

Deze week verschijnt in OV-Magazine een artikel over Wifi Tracking (de verzamelterm) in het openbaar vervoer. Daarin onder andere een uitgebreider interview met Jeroen van den Heuvel van NS Stations. Lees het artikel via onderstaande (weliswaar betaalde) link.