NS één jaar na de onregelmatigheden bij aanbesteding OV in Limburg
Vorig jaar rond deze tijd was NS volop in het nieuws naar aanleiding van onregelmatigheden bij de aanbesteding in Limburg. Signalen hierover waren destijds voor NS reden om een onderzoek te starten. NS heeft direct ingegrepen en maatregelen genomen om dit soort fouten in de toekomst te voorkomen. Ook het Openbaar Ministerie (OM) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM) zijn eerder onderzoeken gestart. Ruim één jaar later is er veel gebeurd. Graag geven we hierbij een stand van zaken.
Verbeteren van de risicobeheersing binnen NS
NS heeft eerder aangegeven dat er bij de aanbesteding in Limburg zaken verkeerd zijn gegaan; zaken die niet passen bij ons bedrijf. Onderzoeksbureau Alvarez en Marsal heeft een onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de bestaande interne procedures en risicobeheersing bij NS. De aanbevelingen uit dit onderzoek om de interne controle aan te scherpen, zijn door NS onverkort overgenomen en verwerkt in een plan van aanpak. NS wil hiermee een lerende organisatie zijn.
In februari van dit jaar is de Raad van Bestuur versterkt met Susi Zijderveld, directeur Risicobeheersing. Dit draagt bij aan de verdere professionalisering van de bedrijfsvoering, het realiseren van de gewenste cultuurverandering en aandacht hiervoor op het hoogste niveau binnen de organisatie. De afgelopen periode is daarbij voornamelijk gewerkt aan het opzetten van een adequaat systeem voor risicobeheersing, het aanscherpen van procedures en maatregelen om de governance binnen NS te verbeteren. Ook wordt binnen NS gewerkt aan het inrichten van een compliance organisatie waarbij onder meer via trainingen extra aandacht is voor correcte naleving van de Spoorwegwet en Mededingingswet. Na de zomer start NS tevens met een breed cultuurprogramma waarin aspecten van bedrijfsintegriteit aan de orde komen. Dit moet managers en medewerkers meer duidelijkheid bieden welke waarden, normen en procedures gelden binnen NS en hoe daarnaar gehandeld dient te worden.
Juridische nasleep
April vorig jaar deelde het OM mee onderzoek te doen naar de aanbesteding in Limburg. Het OM heeft bij NS aangegeven dat het onderzoek is afgerond en dat zij zal overgaan tot vervolging van NS. Daarbij wordt onder andere NS verdacht van niet-ambtelijke omkoping en/of valsheid in geschrift en/of het schenden van bedrijfsgeheimen. Tijdens het onderzoek van het OM heeft NS haar volledige medewerking verleend. Het is nu aan de rechter om een juridisch oordeel te geven of er bij de aanbesteding in Limburg sprake is geweest van strafbare feiten. Zomer 2015 heeft Veolia NS aansprakelijk gesteld voor eventuele schade die zij zou hebben geleden bij de aanbesteding in Limburg. NS en Veolia hebben meerdere gesprekken gevoerd om tot een gezamenlijke oplossing te komen. Helaas is dit tot op heden nog niet gelukt. Tenslotte loopt de onderzoeksprocedure van ACM naar mogelijk machtsmisbruik door NS bij de aanbesteding in Limburg nog. In dit proces krijgt NS de mogelijkheid om te reageren en haar zienswijze te geven op de onderzoeksresultaten van ACM. Daarna is het aan ACM om een besluit te nemen.
Omwille van de zorgvuldigheid doet NS op dit moment geen nadere mededelingen over de juridische nasleep van de aanbesteding in Limburg.
Roger van Boxtel: “De onregelmatigheden bij de aanbesteding in Limburg zijn voor NS aanleiding geweest om direct in te grijpen. Maar we willen verder ook een structurele verbeterslag doorvoeren in onze bedrijfsvoering en risicobeheersing. Dat is niet van de ene op de andere dag gebeurd, maar hier wordt door NS hard en gericht aan gewerkt."